More čičo reče da me ženi | Море чичо рече да ме жени 🇲🇰

Een liedje wat ik al heel lang ken. Ik speelde het weleens op kampen van de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie en speelde het dan uit de volksdansmuziekbundel ‘Beeraak’. Het is een liedje wat in de hele Balkan bekend is, zowel in Noord-Macedonië, Bulgarije als Griekenland. In de volksdanswereld wordt deze muziek vaak voor Pajduškata of Pajduško oro gebruikt.

De muziek waar ik het hier over wil hebben is in 1963 opgenomen door zangeres Vaska Ilieva, begeleid door het orkest onder leiding van Stevo Teodosievski. Het ensemble ‘Teodosievski’ staat vooral bekend als het begeleidingsorkest van Esma Redžepova.

Van deze versie bestaat een prachtige videoclip!

Vaska Ilieva begeleid door ensemble ‘Teodosievski’.

Deze muziek wordt door velen gespeeld, bijvoorbeeld door de jonge Griekse accordeoniste en zangeres Maria Dafka:

In Bulgarije is het een populair lied. Hieronder de versie van het orkest van Pančo Ivanov, die in 7/16 maat wordt gespeeld:

Snošti večerahme | Снощи вечерахме 🇧🇬

Onlangs kwam deze muziek langs in allerlei berichten met de vraag welke maatsoort dit betreft. Het gaat om een verder onbegeleide zangmelodie afgewisseld met een instrumentale solo op kaval.

het instrumentale stuk wordt in de normale maat van de kopanitsa gespeeld, in 11/16 (22 3 22 / 16).

Het lied begint met twee maten kopanitsa, en gaat dan meteen over in een maat bekend van Jove, malaj mome, of Jovino horo. In Noord-Macedonië wordt de Janino oro ook in deze maat gespeeld. De maatindeling is 3 22 22 3 22 / 16.

De onverwachte overgang van de kopanitsa-maat naar de Jovino-maat maakt dit – ook voor mensen die ingevoerd zijn in onregelmatige maatsoorten – een lastig vraagstuk.

Met dank aan het kanaal ‘Вечната музика’ die het op YouTube beschikbaar hebben gesteld en op Facebook liedteksten plaatsen van deze oude muziek.

Šopska râčenica | Шопска ръченица 🇧🇬

Onlangs kwam ik in een WhatsApp bericht een jonge muzikant voorbij met een fabuleuze instrumentbeheersing en een prachtige stem – de Griekse Maria Dafka. Op deze video speelt ze samen met haar familie de Pajduškata van ensemble Jantra uit de stad Bjala, en aansluitend zingt ze de Pajduškata zoals de volksdansende wereld hem kent: More čičo reče.

Als ‘The Σtreet Σound project’ staat een râčenica online waar Maria Dafka in speelt. Een van de leden van orkest Čalgija, Roland, werd geïnspireerd door deze versie.

Ik kende deze muziek echter al als Šopska râčenica, gespeeld door hetzelfde (mij niet bekende) orkest als wat Petrunino horo speelt:

En deze versie heb ik uitgewerkt. Wie weet welk orkest deze dansvideos heeft ingespeeld, laat het weten!

Radomirsko horo | Радомирско хоро 🇧🇬

Een buitengewoon virtuoos stuk van meesteraccordeonist Trajčo Sinapov in zijn snelle stijl uit Šopluk (midden-west Bulgarije).

Het ritme in de eerste set melodieën is ook typisch voor deze streek. Het lang-kort-lang-kort-lang, normaal voor een Graovsko horo, is hier onder een snelle zesdelige maat gespeeld, zodat het polyritmisch wordt.

Wel drie pagina’s muziek, omdat er in de herhalingen steeds maar weer andere variaties worden gespeeld!

Horo – Nikolaj Nenov | Хоро – Николай Ненов 🇧🇬

Een prachtige pravo trakijsko horo van violist Nikolaj Nenov. Dit is een typisch voorbeeld van een dans na een Na trapeza, wat een introductie is zonder enig onderliggend ritme. Bij een Na trapeza is er geen dans, maar kan je aan tafel zitten en genieten van een hapje en een drankje.

De geweldige violiste Monique Lansdorp, virtuoos en muzikaal in hart en ziel, heeft deze ooit samengespeeld met Rob Kerkhoven en Mike de Keizer en stelde voor om deze te spelen tijdens een Jamulus sessie.

Teškoto | Тешкото 🇧🇬 

Het heeft even geduurd – eindelijk weer nieuwe muziek.

Een heel mooie melodie is deze Teškoto uit het dansprogramma van Jaap Leegwater. Jaap heeft de co-repetitoren opgenomen die deze muziek speelden op de dansacademie in Plovdiv. Eerst in 1975, ingespeeld door de accordeonist Pejo Botušarov en later in 1979 door de accordeonist Petko Dačev.

In Nederland heeft in 1985 orkest ‘Ranja’ met Theo van Tol deze muziek gearrangeerd en opgenomen. Deze opname is op de derde, blauwe, plaat van Jaap terechtgekomen. Ranja heeft er een prachtige derde melodie er aan toegevoegd.

Teškoto, gespeeld door Pejo Botušarov, in 1975
Teškoto gespeeld, door Petko Dačev, in 1979
Teškoto, gespeeld door orkest ‘Ranja’, in 1986
Met dank aan Jaap die mij toestemming heeft gegeven deze muziek op mijn site te delen.

Jam bandill një trim i fortë 🇦🇱

Dit mooie Albanese liedje speelde ik begin jaren negentig samen met de Amsterdamse zangeres Eva de Rijk in het Duo Lipa – vernoemd naar de lindeboom, en dan vooral de lindebloesemthee die ze in Bulgarije daarvan zetten.

Het liedje is oorspronkelijk gezongen door de Albanese zangeres Fitnete Rexha.

Het gaat over een dappere, sterke man die zijn (waarschijnlijk onbeantwoorde) liefde voor een mooi meisje uitspreekt.

Horă lăutărească 🇷🇴

Deze muziek is in de internationale volksdanswereld bekend onder de naam Hora pe gheață. Ruim vijfentwintig jaar geleden heb ik hem al uitgeschreven, maar nu even met de stofkam er doorheen gegaan.

Hele leuke melodiewendingen in deze versie, gespeeld door de wereldberoemde meester-panfluitist Gheorghe Zamfir.

Ristovo oro | Ристово оро 🇲🇰

Als je ooit bij een van de concerten van de Nederlandse Balkanswingband Sultan bent geweest, zal je deze muziek zeker kennen. Ik volg ze al sinds eind jaren tachtig en dacht altijd dat het geschreven was door Rob Kerkhoven of Bert Kruijer. Ook omdat Google het niet kon vinden – Sultan noemt het Ristino oro… Net volksmuziek, die titels! 😉

Laatst was ik bij een concert van Sultan en speelden ze het! Na het concert vroeg ik Bert meteen wie het had geschreven – en tot mijn verrassing was het muziek van Ferus Mustafov. Toen was ook het misverstand van de titel snel opgelost.

Sultan heeft een opname hiervan op een CD gezet die in 2008 is uitgebracht naar aanleiding van hun twintigjarig jubileum. Het spijt me Ferus, maar jouw versie haalt het niet bij de muzikale drive van Sultan!

Sultan is opgericht op 29 september 1985, vandaag dus precies 37 jaar oud alweer. Hartelijk gefeliciteerd Sultan!